«داریو فو» (Dario Fo) نویسنده، نمایشنامه نویس و طنزپرداز ایتالیایی و برنده جایزه نوبل ادبیات، در سن 90 سالگی درگذشت.
داریو فو در حالی که به بیماری ریوی مبتلا بود و روز گذشته چهارشنبه در بیمارستانی در شهر میلان ایتالیا با زندگی وداع گفت. این هنرمند از تاثیرگذارترین نویسندگان معاصر ایتالیا، علاوه بر نویسندگی، به کارگردانی، طراحی صحنه و لباس، بازیگری و آهنگسازی نیز پرداخته است.
رمان ها و نمایشنامه های داریو فو مضامین سیاسی و اجتماعی دارند و بسیاری از آنها در نقد بوروکراسی دولتی و امپریالیسم آمریکایی نوشته شده اند.
گفتنی است که این نویسنده برای نگارش نمایشنامه «مرگ تصادفی یک آنارشیست» در سال 1997 نوبل ادبیات را کسب کرد.
«داریو فو» در سال ۱۹۲۶ در دهکده سن جانو از توابع وارزه ایتالیا در خانوادهای با گرایشات ضدفاشیستی متولد شد. در سال۱۹۴۰، هنگامی که بسیار جوان بود، به شهر میلان نقل مکان کرد و در آکادمی هنرهای زیبای بررا (Brera) مشغول تحصیل شد. در سال۱۹۵۲ و با نوشتن مونولوگهایی برای رادیو، همکاریاش را با رادیو و تلویزیون دولتی ایتالیا RAI آغاز کرد. در سال۱۹۵۴ با فرانکا رامه - بازیگر اصلی آثارش- ازدواج کرد و ۵سال بعد کمپانی «فو – رامه» را تاسیس کرد. اثر مهم «مقصر همیشه شیطان است»(۶۶-۱۹۶۵) محصول فعالیتهای این کمپانی است. در سال۱۹۶۹ یکی از مطرحترین آثارش «اسرار کمدی» را که کنکاشی است در شناخت ریشههای فرهنگ عامه، به روی صحنه برد، این مونولوگ بلند که در آن از زبان «گرملوت» (Grammelot) به شیوهای سرگرمکننده استفاده شده با استقبال شدید تماشاگران مواجه میشود.
نمایش «افسانه ببر»، «حساب پرداخت نمی شه» و «جسدهای پستی» از جمله آثار داریو فو هستند که بارها توسط هنرمندان تئاتر کشورمان به صحنه رفته است.
لازم به ذکر است که اثر وی تحت عنوان «فرهنگ کوچک هنرپیشه»(۱۹۸۷) به فارسی نیز ترجمه شده و سایر آثار وی در 50 کشور چاپ و به 30 زبان منتشرشده است.
م ه / س م